Bây giờ đã là mùa hạ, Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) chuyển mùa nên nhiệt độ tăng cao. Đôi khi buổi trưa khi nắng lên, những con phố vàng màu nắng chợt vắng bóng người vì ngại ra đường. Nha Trang vào hạ có nhiều loài hoa cùng hẹn nở. Là những chùm muồng hoàng yến rủ vàng ở nhiều góc phố, những con đường với màu vàng rất kiêu sa của hoa lim xẹt, cả những cây bằng lăng trồng đã vài chục năm cũng bung nở từng chùm hoa tím. Và trong thầm lặng đó, có một loại hoa rất ít người chú ý, tạo nên một cảnh sắc khác biệt: Hoa chong chóng hay còn được các bạn trẻ gọi là Người tình của gió.

Con đường vàng hoa chong chóng.

Cách đây hơn 15 năm, việc cải tạo và trồng mới các loại cây xanh cho đường phố Nha Trang được đem ra để tính toán. Khi đó, rất nhiều con đường còn cây xà cừ từ thời Pháp, thường hay bật gốc ngã khi có những cơn bão lớn và gốc cây trồi rễ lên mà hư hỏng cả con đường. Khi đó, rất nhiều cây hoa sữa được trồng, và sau này trở thành nỗi khổ của người dân vì trồng quá dày, mùa hoa nở lại rơi vào mùa mưa, hương hoa tạo ra một cảm giác khó chịu. Khi đó, rất nhiều cây muồng vàng và hoa phượng được trồng, thậm chí có cả cây xoan và cây keo lá tràm, cây bàng. Những loại cây ấy lộ ra nhiều khuyết điểm, nên cây sao đen được thay thế và trồng rất nhiều trong lòng thành phố. Cây có tên lãng mạn là cây hoa chong chóng.

Nhiều bạn trẻ và ngay bây giờ, có người đã có chồng con vẫn nhớ về những cánh hoa chong chóng trong sân trường giống như một kỷ niệm khó phai. Vào những năm về trước, một số sân trường đại học trồng cây hoa chong chóng chủ yếu để che bóng mát. Và lạ, như không hẹn cùng hoa phượng rực đỏ từng chùm để báo hiệu giây phút chia tay. Vào tháng 5, tháng 6 những cây hoa chong chóng bỗng đổ vàng cả cây bởi những bông hoa, và cứ thế, đợi những cơn gió lén thổi về, chúng lìa khỏi cành xoay tít reo vui.

Giờ đây, ra phố là chạm những cây hoa chong chóng. Là con đường Lý Tự Trọng mà ngày xưa là những cây xà cừ sau khi mở đường thành con đường hoa chong chóng. Là đường Nguyễn Thị Định, Lê Hồng Phong, Nguyễn Đức Cảnh… Đi qua những con đường ấy, đôi khi chạm vào một không gian của hoa chong chóng.

Chợt nhớ đến một loại hoa khác, hoa bồ công anh. Hoa bồ công anh mỗi khi bung nở giống như con vụ với những cánh hoa bung như bông gòn. Tại sao hoa đẹp thế? Để nhờ gió đưa bay đi xa, đi đến tận cùng có thể mà nhân giống cây về những nơi chốn khác. Riêng hoa chong chóng có khi cao tới 20 đến 25 mét, cũng vào cuộc sinh tồn bằng những chiếc chong chóng bay xa.

Đứng dưới hàng cây chong chóng, ngắm nhìn. Từng nhánh cây có mấy chục bông hoa đang vàng nở, mỗi cây có vài ngàn bông. Hai chiếc lá nhỏ xinh như cánh chuồn chuồn như làm nhiệm vụ đưa trái nhỏ xíu bên dưới bay đi. Chong chóng bay để hạt rơi về phía sinh tồn, ngay cả khi đã nằm im dưới mặt đất, vẫn cố rướn mình theo gió để làm cuộc viễn du.

 Có thể bạn đang đi qua một con đường vào mùa hoa chong chóng. Thôi thì dừng lại giữa bao nhiêu chiếc chong chóng ấy đang đợi gió về. Chỉ là ngắm nhìn những cánh hoa chong chóng bay, và đôi khi nhặt chúng lên khi chúng đã nằm bên vệ đường, tung lên cao cho bay về, bay về nơi không hẹn.

KHUÊ VIỆT TRƯỜNG